ISO is over

Grote bedrijven, zoals IKEA, ArboUnie, maar ook Philips en DSM, kiezen steeds vaker voor kleine zelfstandigen om grote verandertrajecten te draaien.

Enkele voorbeelden uit mijn directe omgeving: een ZZP'er krijgt als opdracht om 800 personen binnen een half jaar te coachen. Twee zelfstandige adviseurs worden - na een succesvol traject dat ze gezamenlijk met succes gedraaid hebben - gevraagd om de uitrol ervan organisatiebreed op te pakken, zodat na anderhalf jaar 2.000 man getraind zal zijn. Zelf word ik inmiddels betrokken bij een trainingsklus van 300 teams, omdat het vierkoppige bedrijf dat deze opdracht heeft aangenomen de stroom werk niet op kan vangen.
Wat is er aan de hand?
Welke nieuwe trend is gaande?

Tot tien jaar geleden leek de trend "certificering" te zijn. Wie niet ISO was, was o zo dom. Kwaliteitshandboeken werden ontworpen, erkenningen werden aangevraagd, procedures werden door haarklovers uitgeschreven. De gevolgen voor het heden? De ISO-normeringen, audits en kwaliteitssystemen ten spijt, kiezen bedrijven met een groot volume toch niet meer per se voor de grote gecertificeerde trainings- en adviesbureaus , maar kiezen ze steeds vaker voor de Calimero's in de markt! Waarom zouden bedrijven willen dat een maaltijd voor honderden mensen klaargemaakt wordt op een éénpitsgasstel?

Er lijkt een kentering gaande: daar waar vroeger "zakelijk" (groot gebouw, keurige pakken, juiste procedures, organogram waterdicht opgesteld) scoorde, daar lijkt dit begrip zijn grootste tijd gehad te hebben. Het grote gebouw krijgt steeds meer de connotatie onpersoonlijk, het blauwe pak doet dertien in een dozijn vermoeden, een vaste werkwijze wordt in plaats van gedegen als te standaard ervaren, procedures worden als star en onnadenkend ervaren en een goed gevuld en keurig opgesteld organogram stemt enkel nog de directie tevreden. De klant wil immers geen zaken doen met een organogram. De klant is al een tijdlang op zoek naar een andere typologie dan hierboven geschetst: een adviseur die voor een persoonlijke benadering kiest, die vanuit een eigen karakter veel van zichzelf durft te laten zien, iemand die als persoon past bij de in te zetten verandering, die flexibel is en mee kan denken met de klant. In plaats van het organogram te presenteren, presenteert de ZZP'er zichzelf aan de klant. En de klant kiest steeds vaker voor de individuele persoonlijkheid en niet voor een onpersoonlijke - laat staan - gedepersonaliseerde organisatie.
Overigens zijn er zeer zeker adviseurs uit grote adviesorganisaties die persoonlijk werken en zijn er tegelijkertijd kleine ondernemingen en ZZP'ers die nog altijd een afstandelijke, zakelijke benadering kiezen. Echter, om een trend aan te tonen en om de geest daartoe een - weliswaar enigszins vertekende - zwart-wit tegenstelling aan te bieden in plaats van de bovenkamer met te veel grijstinten op te zadelen, kies ik er hier voor om niet teveel nuanceringen aan te brengen.

Als de zakelijke benadering niet meer past, wat komt daar dan voor in de plaats? Arnold Beekes heeft het begrip "zakelijk" vervangen door twee andere begrippen die veel beter lijken te passen bij de huidige tijd van zaken doen: in plaats van een zakelijke benadering kan een adviseur - maar ook een acoountmanager, projectleider of directielid - beter kiezen voor een Professionele en Persoonlijke benadering. Professioneel en Persoonlijk, afgekort pro-per. De afkorting klinkt al snel alsof het met een Belgisch accent uitgesproken dient te worden. Maar, zoals met vele begrippen in Managementland (Cost Benefit Analysis, Monitoring and Evaluation, Managementtools, Stakeholder Value), klinkt ook deze term in het Engels al een stuk vlotter. The ProPer Way.

Indien er alleen aandacht is voor professionaliteit in een organisatie, dan wordt vergeten dat de mensen de verandering moeten door-en uitvoeren. Zij moeten immers de verandering handen en voeten geven. Omgekeerd, als louter en alleen gekeken wordt naar wat een verandering voor de mensen betekent, wordt vergeten dat er organisatietechnisch ook veranderingen dienen te worden doorgevoerd. Zo zullen er duidelijke meetpunten dienen te zijn en zullen veelal de interne systemen moeten worden aangepast. (bron: http://www.theproperway.com/).

In The ProPer Way komen alle goede aspecten van het oude 'zakelijke' model (afspraken nakomen, keurig en ordentelijk werken, spullen op orde, betrouwbaarheid, etc) in het aspect Professioneel terug. De grote winst van The ProPer Way is de combinatie van het Professionele met het Persoonlijke. Een professionele opstelling wordt gecombineerd met persoonlijke waarden, echt contact en een menselijke beandering.

Een ISO-certificering is gebaseerd op een norm voor de interne organisatie.
The ProPer Way is gebaseerd op waarden voor de klant én voor de adviseur.

Een keurmerk wil alles vastleggen.
Persoonlijk en professioneel werken maakt het nodige los.

Guido van de Wiel


Bronnen:
http://www.properway.com/

Beekes, Arnold (2004). 'De Propere Organisatie'. Een integraal model voor professioneel én persoonlijk samenwerken. Ikoptro b.v., Amersfoort (ISBN 90-808600-1-8).

De Propere Organisatie is genomineerd voor Boek van het Jaar en Praktijkboek van het Jaar door de Orde van organisatiekundigen en -adviseurs (Ooa).


(c) Guido van de Wiel